Aşura günü, onun fəziləti, o gündə oruc tutmağın savabı, o gündə baş verən tarixi hadisələrə dair dəlillər səhih mənbələrə (Quran və Sünnəyə) əsaslanır. Bununla belə, Aşura ilə əlaqədar bəzi əfsanələr və yanlış anlayışlar cahil insanların ağıllarına öz yolunu tapmağa imkan, macal tapa bilmişdir ki, bunlar səhih, etibarlı islam mənbələrinə əsaslanmır və yaxud onlarla dəstəklənmir. Bu adətlərin ən çox yayılanlarına bunlar aiddir:

Bu gün Adəm əleyhissəlamın xəlq olunduğu gündür.
Bu gün İbrahim əleyhissəlamın anadan olduğu gündür.
Bu gün Adəm əleyhissəlamın tövbəsinin Allah tərəfindən qəbul olunduğu gündür.
Bu gün Qiyamət günü baş verəcəkdir.
Hər kim Aşura günü çimərsə heç zaman xəstələnməz.



Bütün bunlar və digər buna bənzər qəribəliklər və təxəyyüllər tamamilə əsassızdır. Bu barədə qeyd olunan adət-ənənələr etibarlı deyildir.

Bəzi insanlar Aşura günü xüsusi yemək bişirməyi adət etməyi Sünnə hesab edirlər. Bu əməlin, həmçinin səhih, etibarlı islam mənblərində heç bir əsası yoxdur.

Digər insanlar "Aşura "gününün müqəddəsliyini sevimlimiz İmam Huseyinin Suriya ordusu ilə döyüşü zamanı radiyallahu anhu şəhadətinə bağlayırlar. Şübhə yoxdur ki, sevimlimiz Huseyin radiyallahu anhununun şəhadəti tariximizin ən faciəli epizodlarından biridir. Bununla belə, "Aşura” gününün müqəddəsliyinu bu hadisə ilə əlaqələndirmək doğru deyil və mümkün deyil. Bunun səbəbi sadədir. Çünki Aşura gününün müqəddəsliyi Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləmin dövründə qoyulmuşdur ki, bu da sevimlimiz Huseyin radiyallahu anhunun doğumundan çox erkən olmuşdur.

Əksinə, sevimlimiz Huseyin radiyallahu anhunun şəhadətinin "Aşura” gününə təsadüf etməsi onun üçün fəzilət və ləyaqətdir.


Muhərrəm ayına dair insanlarda yaranan başqa bir yanlış anlaşma bu ayın "guya” şərrli və yaxud uğursuz ay olmasıdır. Belə ki, bu ayda Huseyin radiyallahu anhu şəhid olmuşdur. Bu yanlış anlaşmadan dolayıdır ki, insanlar Muhərrəm ayında toy etmirlər. Bu bir daha əsassız anlayışdır. Quran və Sünnənin təlimlərinə ziddir. Əgər məşhur bir şəxsin xüsusi bir gündə ölümü ondan sonra gəlməkdə olan həmin günü "uğursuz” edirsə, o zaman bu "uğursuzluqdan” qaçmaq üçün çətin ki, ildə bir gün tapasan. Belə ki, hər bir gün bəzi məşhur insanların ölümü ilə əlaqədardır. Quran və Sünnə bizləri bu cür mövhumatçı inançlardan xilas etmişdir.


Ağlayaraq şikayətlənmək və matəm mərasimləri
Bu ayda edilən digər yanlış bir əməl sevimlimiz İmam Huseyinin (radiyallahu anhu) şəhadəti xatirinə hüzn, ağlaşma və matəm mərasimlərinin keçirilməsidir. Əvvəlcə də qeyd olunduğu kimi, Kərbəla hadisəsi tariximizin ən faciəvi hadisələrindən biridir. Lakin Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləm hər hansı bir insanın ölmü ilə əlaqədar hüzn, ağlaşma mərasimlərinin keçirilməsini qadağan etmişdir. Cahillikdə insanlar öz ölülərinin üzərində yüksək səs ilə ağlayardılar, paltarlarını cırardılar, sinələrini, yanaqlarını cırar və vurardılar. Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləm bütün bunları etməyin qarşısnı aldı və "İnnə lilləhi vua innə ileyhi raciun” (Biz Allaha məxsusuq və Ona da qayıdacağıq) deməklə insanları səbr nümayiş etdirməyə istiqamətləndirdi. Mövzuya dair bir çox səhih hədislər var. Onlardan bəzilərini qeyd edək:

"Yanaqlarına vuran, paltarlarını cıran və cahiliyyə insanlarının etdiyi tərzdə qışqıran kəs bizdən deyildir”. (Səhih Buxari)

Bütün etibarlı fəqihlər yekdil rəydədirlər ki, bu cür matəm mərasimləri qadağandır. Hətta seyydimiz Huseyin radiyallahu anhu ölümündən bir müddət əvvəl, öz sevimli bacısı seyyidə Zeynəbə (Allah ondan razı olsun) onun ölümü üzərinə bu cür matəm saxlamaması üçün nəsihət etmişdir. O demişdir: "Mənim əziz bacım! Mən sənin yanında and içirəm ki, mən ölsəm sən paltarlarını cırmayacaqsan, nə üzünü cıracaqsan, nə də mənə görə kiməsə lənət oxumayacaqsan, nə də öz ölümünü istəməyəcəksən”. (Əl-Kamil, İbn Kəsir cild.4 səh.24)


Sevimlimiz Huseyin radiyallahu anhunun bu nəsihətindən bəlli olur ki, bu cür matəm tərzi hətta bu mübarək insanın özü tərəfindən də məzəmmət olunmuşdur. O insan ki, onun xatirinə insanlar bu cür matəm mərasimləri edirlər. Hər bir müsəlman bu cür əməldən çəkinməli və Peyğəmbər sallallahu aleyhi və səlləm və onun sevimli nəvəsi sevimlimiz Huseyin radiyallahunun təlimlərindən möhkəm tutmalıdır

Severim! 3